Een kudde pinguïns, leidingnemen in posttraumatische groei in teams.
Een kudde pinguïns is een praktisch boek en geeft je inzichten en handvatten om als team de regie in eigen handen te nemen en te werken aan het herstel van de relationele bedrading in het team en vorm te geven aan posttraumatische groei.
Het boek is ook (onder andere) te bestellen via Managementboek.nl
Het boek is ook via de boekhandel te verkrijgen en kost € 32,50
Teams zijn ecologische systemen
In mijn jeugd help ik mijn vader vaak in de tuin. Hij is een fervent tuinier en natuurliefhebber. Hoewel mijn zaterdagse bijdrage aan het onkruid wieden niet altijd vrijwillig is, leer ik veel van hem. Gezondheid van planten en bomen zie je niet aan hun uiterlijk, maar aan de ontwikkeling van hun wortels. Als ik bij een langdurige droogte opper om een plantje op de composthoop te gooien en te vervangen, zegt hij dat de wortels vast nog goed zijn en dat de plant volgend jaar weer terugkomt. Ik leer van hem verder te kijken dan de verschijningsvormen van de dingen. Ik leer van hem te onderzoeken hoe iets echt in elkaar zit en niet af te gaan op wat ogenschijnlijk lijkt of blijkt. ‘Je weet niet wat er achter zit’, is een van zijn uitspraken, die ik me goed herinner. En dat komt me bij het onderzoeken van het functioneren van teams goed te pas. Teams en organisaties zijn ecologische systemen. Sterke teams bestaan niet uit een verzameling sterke individuen, maar uit teamleden met sterke en gezonde relaties. Als we op deze manier naar teams kijken, heeft dat verstrekkende gevolgen. Als een team niet lekker draait is het belangrijk om de onderlinge relaties te onderzoeken en te verbeteren. De onderlinge relaties kunnen verstoord raken en om als team weer succesvol te functioneren is het cruciaal de relationele bedrading te herstellen. Lees verder in de inleiding van het boek.
Een kudde pinguïns Leidingnemen in posttraumatische groei
Door ingrijpende gebeurtenissen, een reeks incidenten of destructief leiderschap kunnen teams getraumatiseerd raken. De relationele bedrading tussen teamleden onderling en het team en de leidinggevende raakt beschadigd. Het team lijkt dan op een kudde pinguïns. In een groep trekt de pinguïn zich terug om het eigen ei uit te broeden en bekommert zich niet om de anderen. Maar als er gevaar dreigt, wordt de groep een hechte massa. Getraumatiseerde teams gedragen zich ook zo.
Een kudde pinguïns doet niet aan symptoombestrijding of schone schijn, maar kijkt naar patronen die in wisselwerking ontstaan en naar de schaduwkanten van samenwerken en leiderschap. Dit boek maakt van de noodzaak om de relationele bedrading te herstellen een harde voorwaarde voor het kunnen werken in moderne organisaties.
Als we weten hoe trauma’s in teams ontstaan, kunnen we gericht leidingnemen om als team te herstellen en weer te kunnen floreren.
Een kudde pinguïns bestaat uit drie delen:
1. We zijn nauwelijks geschikt om samen te werken in moderne teams 2. Ontstaan van trauma: beschadiging van de ondergrondse bedrading 3. Posttraumatische groei
We zijn nauwelijks geschikt om samen te werken in moderne organisaties! Dertig jaar organisaties en teams ondersteunen in effectief samenwerken en daar ook nog plezier aan beleven, brengen me tot deze conclusie. Samenwerken levert vaak gedoe op. Hoe vaak voelen we ons nu echt op ons gemak in het team? Hoe vaak kunnen we genieten van een verschil van mening?
In deel 1 gaan we dieper in op hoe we gevormd zijn in onze jeugd en zoomen we in op de waarden die we van huis uit hebben meegekregen. Die botsen soms met wat onze collega’s van huis uit hebben meegekregen. We komen zo de belangrijkste hindernissen tegen voor succesvolle samenwerking.
Maar ook management kan hindernissen voor gezonde samenwerking opwerpen. Door autoritair leiderschap schieten teams soms in een overlevingsstand. Door laissez faire-leiderschap trouwens ook. Dan ontstaan er als vanzelf samenwerkingspatronen in teams. Soms heel positieve en soms ongezonde.
Ontstaan van trauma: beschadiging van de ondergrondse bedrading Teams zijn complexe ecologische systemen waarin de kwaliteit van de onderlinge relaties de veerkracht van het systeem bepaalt. Teams kunnen blessures oplopen en als die niet goed behandeld worden, raakt een team (blijvend) getraumatiseerd. Het ontbreekt aan veerkracht en het team schiet in de overlevingsstand.
In dit deel bespreken we de verschillende soorten trauma, die in teams kunnen ontstaan. Een trauma ontstaat door een gebeurtenis of een reeks gebeurtenissen die een overweldigend effect hebben op een team, waardoor het team niet meer gezond kan blijven functioneren. Het komt vaker voor dan de meesten van ons denken.
Posttraumatische groei Als we weten hoe trauma’s in teams ontstaan, kunnen we gericht leiding nemen om als team te herstellen en weer te kunnen floreren. Ook kunnen we als teammanager onderzoeken welke interventiemogelijkheden er zijn om een team te helpen bij het herstel.
In dit deel wordt de teammanager ook een spiegel voorgehouden en dringen steeds de vragen op: ‘Draag ik bij aan herstel van de relationele bedrading of verzwak ik die juist?’ en ‘Draag ik bij aan het herstel van trauma of versterk ik trauma in teams?’
Voor posttraumatische groei is verbindende communicatie nodig, en dat draait om het verwoorden van emoties en het uitspreken van behoeftes. Door kwetsbaar te durven zijn wordt groei gestimuleerd.
Een kudde pinguïns geeft je inzichten en praktische handvatten om als leidinggevende of als teamlid vorm te geven aan posttraumatische groei van je team.